ویکتور هوگو «بینوایان» را چگونه نوشت؟

آرشیو
- 1394
- 1395
- 1396
- 1397
- 1398
- 1399
- 1400
- 1401
- 1402
- 1403
- 1404

ویکتور هوگو درنهایت «بینوایان» را، به عنوان بزرگترین موفقیتش، در کنج پشت بام خانه ای در جزیر? گرنزه به پایان رساند

1394/03/24

به گزارش خبرگزاری فارس، «بینوایان» ویکتور هوگو، بیش از آنکه خوانده شده باشد در گونه های ادبی و هنری مختلف بازسازی شده است. اینبار دیوید بلوس، به عنوان مترجمی برجسته و صاحب نظری تحسین شده در عرص? ادبیات فرانسه، به رمزگشایی و تشریح زمین? تاریخی این رمان پرداخته است. «رمان قرن: سرگذشت شگفت آور بینوایان»، روایت تاریخی دیوید بلوس، از رمان پرفروشی که در تبعید نگاشته شده، بار دیگر رمان بزرگ ویکتور هوگو را در مرکز توجه قرار می دهد.

دیوید بلوس، به عنوان مترجمی برجسته (او در طنز ظریف در گوشتان ماهی است؟ از مخاطرات ترجمه گفته است) و صاحب نظری تحسین شده در عرص? ادبیات فرانسه، دقیقاً همان کسی است که باید به کار کمرشکنِ رمزگشایی و تشریح زمین? تاریخی رمانی بپردازد که، در 32 سالی که از جان گرفتن پرهیجانش به عنوان تئاتر موزیکال می گذرد، بیش از آنکه آن را خوانده باشند، دیده اند.

مانند ماما میا! و آوای موسیقی، بینوایان نیز تجرب? تئاتری است که طرفداران آن بارها و بارها برای تماشایش بازمی گردند. اما شاید - بعد از خواندن نسخ? زنده و پُر از جزییات بلوس از تاریخچ? این رمان و بازاریابی نوآوران? آن (بینوایان در سال 1862 چاپ شد و با انتقاد گسترد? رقبای حسود هوگو از آن در مطبوعات، به سرعت به پرفروش ترین رمان تاریخ تبدیل شد) - کمتر کسی از ما ممکن است به کتابی پشت کند که نسبت به محصولات جانبی اش [فیلم ها و تئاترهایی که بر مبنای آن ساخته شده اند]، مانند هیولایی در میان ماهی های کوچک، برتر است. پانصد صفحه رقمی ترسناک است اما فصل ها به آسانی پیش می روند و ایجاز هنرمندانه ای دارند.

ویکتور هوگو متولد 1802 موفقیت خارق العاده و زودهنگامی به عنوان یک نمایشنامه نویس داشت، پیش از آنکه در 28سالگی خود را مجبور به تمام کردن اولین رمانش (یک کار سفارشی عقب افتاده) بکند: گوژپشت نوتردام. او این کتاب را در حالی تمام کرد که تمام لباس های مهمانی اش را کنار گذاشت و تمام وقت لباس راحتی به تن کرد، راه حلی مفید برای کندنویسان. پوشیدن سرهمی پشمی دور? نادری از تجرد را بر زندگی زن بار? هوگو تحمیل کرد که نتیجه آن در سال 1831 خلق اثری با موفقیت ناگهانی -و بسیار محققانه- بود. (بلوس به ما می گوید که توصیفات هوگو از نوتردام در قرون وسطا آن قدر دقیق بود که معمار، ویولت لودوک، در پروژ? 19 ساله اش در مرمت کلیسای جامع ویرانه و عظیم پاریس، به آن توصیفات متوسل شد تا به کار خود اصالت بخشد.) مرگ گوته در سال 1832 به هوگوی مشتاق اجازه داد تا ردای سردمداری نبوغ ادبی اروپا را بر دوش نهد.

در 1845، نویسند? 43 ساله بالاترین نشان افتخار فرانسه را دریافت نمود و به داشتن عنوان پغ دو فرانس مفتخر شد (معادل فرانسوی کرسی مجلس لردها در انگلستان، وقتی که هنوز چنین جایگاهی امتیاز محسوب می شد). او همان سال شروع به نوشتن «بینوایان» در پاریس کرد.

او درنهایت این رمان را، به عنوان بزرگترین موفقیتش، در کنج پشت بام خانه ای در جزیر? گرنزه به پایان رساند، جزیره ای که از هر حیث دیگر بی اهمیت بود. آیا او خود را مهمان تعطیلاتی استحقاقی کرده بود یا از شلیک گلوله های همسرانِ زنان خیانتکار گریخته بود؟ بلوس به این نکته اشاره می کند که، همان زمانی که بالزاک شخصیت هکتور هولو (سعی کنید آن را بر وزن ویکتور هوگو بخوانید) را در رمان دخترعمو بت بر اساس شخصیت دوست هوسبازش خلق کرد، خود هوگو در حال همخوابگی با نام مستعارِ دور از ذهن «آقای آپولو» گیر افتاده بود.

دلیل تبعید هوگو بسیار نجیبانه تر از اینها بود. دوم دسامبر 1851 لویی ناپلئون (که هوگو، با تمسخر مشهورش، او را ناپلئون حقیر می خواند) کودتایی برای حفظ قدرت ترتیب داد و سومین امپراتور فرانسه شد. مخالفت صریح هوگو زندگی خودش را به خطر انداخت. با کمک معشوق? رنج کشید? وفادارش، ژولیت دروئه، او و همسر رنج کشید? وفادارش، اَدل، کشور را به مقصد تبعید در جزایر مانش ترک کردند. هوگو 19 سال در تبعید به سر برد؛ او تا هنگامی که مضحک? امپراتور لوئی سر کار بود از بازگشت به وطن امتناع کرد.

با فشار وارده بر انگلستان از سوی ناپلئون سوم، هوگو در سال 1856 از جرزی بیرون شد و به گرنزه رفت، جایی که درآمدش را از یک مجموعه شعر موفق (تأملات) برای خرید، و دکوراسیون مجلل و اشرافی، یک خانه استفاده کرد که در خیابان اوتویل قرار داشت و امروزه با احترام به عنوان «خان? ویکتور هوگو» به توریست ها نمایش داده می شود. عجیب است که خان? شهری گرنزه تنها خانه ای است که این نویسند? فرانسوی در تمام عمر صاحب بوده است.

تعداد پیوندهای میان زندگی و رمان های هوگو، که بلوس توصیف می کند، قابل توجه است. تبعید 19 سال? هوگو معادل حکم حبس 19 ساله ای است که والژان گذراند، همان گناهکاری که در رمان به قهرمانی قدیس تبدیل می شود (کسی که هوگو نوشتن داستانش را سال ها پیش از ترک فرانسه آغاز کرد). در 1847 هوگو چارلز دیکنز را ملاقات کرد که رمان «آرزوهای بزرگ» او یک سال پیش از «بینوایان» منتشر شده بود، داستانی که در آن هم محکومی نشان داده می شود که از ثروتش برای کمک به دختری زیبا و معشوقش استفاده می کند. مگویچ را، مانند والژانِ هوگو، دشمنی کینه جو تعقیب و دستگیر می کند (کامپیسون) که بازمانده از سال های قدیم حبس او است.

شباهت ها فراوان اند، اما رمان هوگو قابل توجه تر است، به این دلیل ساده که نویسنده دقتی وسواس گونه در پرداختن به تک تک جزییات آن به خرج داده است. تاریخی که دختر تحت الحمای? والژان، یعنی کوزت، با ماریوس ازدواج می کند همان تاریخی است که هوگو برای اولین بار با ژولیت دروئه همخوابه شد. هوگو ادعا کرده است که موقعیت صومعه ای که والژان و کوزت در پاریس در آن پناه گرفته بودند از روی نقشه ای باستانی اقتباس شده است. این «حقیقت» هم داستان بود. در واقعیت، محل صومعه منطبق با ساختمانی بود که امپراتور منفور فرانسه بی پروا ترین مخالفان خود را در آن زندانی می کرد.

«بینوایان» در طول انقلاب 1848 عجولانه کنار گذاشته شد وقتی که هوگو به مثابه یک شهروند وظیفه شناس، مثل دوران انقلاب کوچک تر 1832 (همان که آن موقع مشغول توصیفش در کتاب خود بود)، از شورشیانی که سنگرهای خیابانی را می گرداندند انتقاد کرد. ماریوس، دومین قهرمان هوگو، همچنان در حال گرداندن سنگری خیابانی در سال 1832 بود که خالقش در سال 1860 نسخ? دست نویس کامل نشده اش را در دست گرفت و فصلی را بلند برای ژولیت دروئه خواند. معشوقه اش گفت درست مانند این بود که انگار فرزند حاصل از جوانی خود آن ها بازگشته بود تا به عشقشان مُهر ابدیت بزند.

روایت بلوس از تکمیل و فروش «بینوایان»، آخرین و احتمالاً جذاب ترین بخش کتاب او را، که پژوهشی عالی است، شکل داده است. هوگو در حالی می نوشت که ایستاده بود و قلمی از پَر غاز را در اتاق مطالعه ای با دیوارهای شیشه ای در دست داشت، اتاقی که به شیو? متعارف در احاط? اتاق خواب های خدمتکاران خود، و مشرف بر خان? مادام دروئه در پایین خیابان بود. با رویه ای سربازگونه در رژیم غذایی روزانه و روند سخت گیران? کار، پیاده روی و شنا درآب سرد، هوگو یک بار به دوستی گفته بود که در طول یک هفته در گرنزه می تواند به انداز? یک سال در پاریس کار کند. («به همین دلیل من خودم را به تبعید محکوم می کنم.») هوگو به تحریک ناشر بلژیکی اش، لاکروا، هر روز 12 ساعت کار می کرد. وقتی که فشار نزدیک شدن موعد تحویل بالا گرفت، خواهر همسرش نزد او آمد تا به معشوق? او در کار دشوار تهیه نسخه های نهایی کمک کند. در ژانویه 1862، خان? خیابان اوتویل به اندازه کارخانه ای شلوغ بود که والژان، که آن وقت به کمک اسقفی پارسا توانگر شده بود، مادر مجرد کوزت را در آن استخدام کرد. (این قبل از زمانی است که فانتینِ بیچاره -اخراج شده و مستأصل از تهی? پول برای قیم های پول دوستِ دخترش- از فروش موها و دندان هایش به فاحشگی می رسد. زوال اندوهناک او تنها یک جمله از متن عظیم هوگو را به خود اختصاص داده است.)

«بینوایان»، که در تابستان 1862 در چند بخش منتشر شد (همسر سخت کوش هوگو نمایند? او در پاریس بود)، در برابر انتقادهای نفرت انگیز ایستادگی کرد (الکساندر دوما خواندن آن را با راه رفتن میان باتلاق مقایسه کرده بود، و هوگو پاسخ داد: «نبوغ ناسزا برمی انگیزد») تا به کتابی پرفروش در سطح جهان تبدیل شود. در بروکسل ناشرْ فصول آخر کتاب را بلند برای نیروی کار گریانش خواند. در امریکا، سربازان ژنرال لی نسخه ای قاچاقی و تصفیه شده از «بینوایان لی» را کنار آتش دست به دست می کردند. در تئاترهای فرانسه، خود واژ? «بینوایان» موجب شد تماشاگرانِ در حال تشویق بایستند.

آیا رمان عظیم هوگو («بینوایان» بزرگ ترین دامن? واژگان را در کل آثار ادبی فرانسوی دارد و نیز آن قدر عبارات لاتین در آن استفاده شده است که، بنا به نیت مؤلفش، می تواند یک دور? آموزشی رایگان برای زبان دوم باشد) می تواند آینه ای فراروی بی عدالتی های روزگار ما نهد؟ بعد از خواندن روایت به غایت برازنده و تماماً جذاب بلوس از تاریخ یک رمان بزرگ، افراد غیرمتخصص، همچون خود من، ترغیب خواهند شد که پاسخ را بیابند.

به نقل از پایگاه اینترنتی «ترجمان»